Ανάπτυξη και υλοποίηση του CoLearn: ένα περιβάλλον συνεργατικής μάθησης μέσω υπολογιστή - περιγραφή, ενεργοποίηση και επιτέλεση σεναρίων συνεργασίας αξιοποιώντας διεθνή πρότυπα και προδιαγραφές

Abstract

Τα παραδοσιακά Συστήματα Διαχείρισης Μάθησης (ΣΔΜ) καθώς και οι υποδομές διαχείρισης ψηφιακού εκπαιδευτικού υλικού, όπως τα αποθετήρια ανοικτού εκπαιδευτικού υλικού, έχουν αποδειχθεί ιδιαίτερα αποτελεσματικές τόσο στην διαχείριση του εκπαιδευτικού υλικού διαφόρων τύπων (εκπαιδευτικά σενάρια, εκπαιδευτικά αντικείμενα και μαθήματα), όσο και στην οργάνωσή του από τους εκπαιδευτικούς και στην διάθεσή του στους εκπαιδευόμενους. Με την ευρεία χρήση αυτών των συστημάτων τόσο για την υποστήριξη υβριδικής μάθησης (συνδυάζοντας παραδοσιακές διαδικασίες μάθησης με ηλεκτρονικές) όσο και για την εξ΄ αποστάσεως μάθηση (βασίζεται αποκλειστικά σε ηλεκτρονικές πλατφόρμες) αναδεικνύεται η ανάγκη αποτελεσματικής υποστήριξης εκπαιδευτικών διαδικασιών. Οι εκπαιδευτικές διαδικασίες συνδυάζουν το εκπαιδευτικό υλικό με τρόπους που ανταποκρίνονται στις ιδιαίτερες απαιτήσεις κάθε εκπαιδευόμενου ή ομάδας εκπαιδευόμενων, παρέχουν υποστήριξη στους εκπαιδευτικούς για την παρακολούθηση της προόδου των εκπαιδευόμενων και περιλαμβάνουν την δημιουργία χώρων συνεργατικής μάθησης ώστε να μπορούν οι εκπαιδευόμενοι να μαθαίνουν μέσα από τις μεταξύ τους αλληλεπιδράσεις και επικοινωνία. Η παρούσα εργασία επικεντρώνεται στην περιγραφή της μεθοδολογίας και στην υλοποίηση του απαραίτητου λογισμικού για την υποστήριξη εκπαιδευτικών διαδικασιών με την επέκταση της λειτουργικότητας υφιστάμενων συστημάτων διαχείρισης μάθησης και υποδομών διαχείρισης ψηφιακού εκπαιδευτικού υλικού. Πιο συγκεκριμένα, σχεδιάσαμε και αναπτύξαμε την πλατφόρμα COLearn η οποία ενσωματώνεται μέσω των υπηρεσιών της πάνω σε υπάρχοντα συστήματα διαχείρισης μάθησης και επεκτείνει την λειτουργικότητά τους παρέχοντας υποδομή για την περιγραφή και την δημιουργία εκπαιδευτικών σεναρίων καθώς και την επιτέλεση των σεναρίων αυτών από χρήστες-μαθητές του συστήματος διαχείρισης μάθησης. Με τον τρόπο αυτό η πλατφόρμα COLearn επεκτείνει τις δυνατότητες ενός συστήματος διαχείρισης μάθησης παρέχοντας λειτουργικότητα δημιουργίας ομάδων χρηστών οι οποίοι συμμετέχουν σε εκπαιδευτικές διαδικασίες βάσει συγκεκριμένων σεναρίων. Ο δημιουργός του σεναρίου έχει την δυνατότητα να παρακολουθεί την εξέλιξη του, και να παρέχει ανατροφοδότηση στους χρήστες εκπαιδευόμενους. Τα σενάρια αυτά έχουν παράλληλα την δυνατότητα προσαρμογής μέσω ιδιοτήτων και των αντίστοιχων τιμών που παίρνουν οι ιδιότητες αυτές κατά την εξέλιξη του σεναρίου. Η πλατφόρμα COLearn βασίζεται για την γραφική αναπαράσταση των εκπαιδευτικών σεναρίων στο πρότυπο Business Process Modeling Notation. Το πρότυπο αυτό προσαρμόζεται στις ιδιαίτερες απαιτήσεις και έννοιες που συνδέονται με τις εκπαιδευτικές διαδικασίες που υποστηρίζονται. Το μοντέλο εσωτερικής αναπαράστασης είναι το πρότυπο IMS Learning Design καθιστώντας έτσι αποτελεσματική την διαλειτουργικότητα και τον διαμοιρασμό. Η πλατφόρμα διακρίνει το στάδιο της περιγραφής του εκπαιδευτικού σεναρίου από το στάδιο της επιτέλεσης του σεναρίου. Μόλις ο συντάκτης του σεναρίου οριστικοποιήσει την περιγραφή του, μπορεί να το αναθέσει σε συγκεκριμένες ομάδες εργασίας. Σύμφωνα με το σενάριο κάθε δραστηριότητα ανατίθεται σε συγκεκριμένο ρόλο. Κάθε μέλος της ομάδας μπορεί να έχει έναν από τους ρόλους αυτούς. Στην συνέχεια στο περιβάλλον επιτέλεσης εμφανίζεται στον χρήστη κάθε διαδικασία στην οποία συμμετέχει, παρέχοντας του τα εκπαιδευτικά εργαλεία και το αντίστοιχο εκπαιδευτικό υλικό που έχουν προκαθοριστεί κατά την διαδικασία δημιουργίας του σεναρίου.