Διαδρομές και στάσεις στο όριο πόλης-θάλασσας. Ανάπλαση του παραλιακού μετώπου της Αλεξανδρουπολης

Abstract

Η Αλεξανδρούπολη αποτελεί μία από τις ελάχιστες παράκτιες σύγχρονες πόλεις της Ελλάδας με ρυμοτομικό σχέδιο (1878). Παρά το γεγονός ωστόσο αυτής της αστικής κανονικότητας και της ανάπτυξης της πόλης σε σχέση με τη θάλασσα, η πόλη δεν έχει καμία επαφή με αυτήν.

Συνεπώς, στόχος εκπόνησης της διπλωματικής εργασίας είναι η αποκατάσταση της άμεσης επαφής μεταξύ της πόλης και της θάλασσας τόσο αντιληπτικά όσο και σε επίπεδο αστικής σύνδεσης. Η εξασθένιση της σχέσης πόλης- θάλασσας και η μη σύνδεσή της με αυτήν, οφείλεται στους παρακάτω λόγους: στην αδυναμία άρθρωσης των αστικών ιστών των διαφορετικών χρονικών περιόδων, στην ανάπτυξη του κέντρου της πόλης προς το εσωτερικό της, στους φραγμένους αστικούς άξονες που δεν καταλήγουν στη θάλασσα, στην έντονη υψομετρική διαφορά ανάμεσα στην πόλη και το επίπεδο της παραλίας, στην συγκοινωνιακή υποδομή (οδική αρτηρία παράλληλα στην παράκτια ζώνη, σιδηροδρομικές γραμμές) καθώς και στην πυκνή δόμηση σε συνδυασμό με την έλλειψη δημόσιων χώρων κοντά στο παραλιακό μέτωπο.

Η πρόταση της διπλωματικής εργασίας επικεντρώνεται κυρίως στην άρση των αστικών φραγμών της σχέσης πόλης - θάλασσας, έτσι ώστε η πόλη να αξιοποιήσει και να ενισχύσει τη σχέση της με το υδάτινο στοιχείο, ενώ παράλληλα το παραλιακό της μέτωπο να αναβαθμιστεί και να αποτελέσει το κατεξοχήν δημόσιο χώρο της.

Αρχικά, επιχειρείται η αρμονική συνάρθρωση μεταξύ των αστικών ιστών των διαφορετικών χρονικών περιόδων, ενώ παράλληλα γίνεται μια ιεράρχηση και απόφραξη αστικών αξόνων, δημιουργώντας ένα ιεραρχημένο δίκτυο δημόσιων χώρων (με βασικό πυρήνα αναφοράς το σχεδιασμό μιας κεντρικής πλατείας στο σημείο όπου βρίσκεται το «σύμβολο» της πόλης, ο φάρος) με θέα και έξοδο προς τη θάλασσα. Διαμορφώνεται ένας παραλιακός πεζόδρομος όπως και «εσωτερικοί», ενώ ταυτόχρονα ανασχεδιάζονται και τμήματα του αστικού ιστού με στόχο την κατεύθυνση και τον προσανατολισμό των κατοίκων και των επισκεπτών προς τη θάλασσα αλλά και την άμεση επαφή τους με αυτήν, καθώς και την αναζωογόνηση υποβαθμισμένων περιοχών.

Η αρχιτεκτονική πρόταση κινείται στις κλίμακες αστικού σχεδιασμού: 1:1000 του γενικού σχεδίου διάταξης (masterplan) του παραλιακού μετώπου μήκους περίπου 2χλμ, ενώ επικεντρώνεται σε τρεις χαρακτηριστικές περιοχές σε κλίμακα 1:500 ώστε να επιτευχθούν τα παραπάνω. Τέλος, σε ένα επιλεγμένο σημείο σχεδιάζεται ένα συγκρότημα κατοικιών σε κλίμακα 1.200.