Ανάλυση νοητικών διαδικασιών κατά τη διεξαγωγή αεροκίνητων επιχειρήσεων

Abstract

Αντικείμενο της παρούσας εργασίας είναι η Ανάλυση Νοητικών Διαδικασιών κατά την διεξαγωγή Αεροκίνητων Επιχειρήσεων.

Σε ένοπλες συγκρούσεις, όπου εμπλέκονται φανερά στρατιωτικές δυνάμεις δύο ή περισσότερων πλευρών, οι Αεροκίνητες Επιχειρήσεις είναι οι επιχειρήσεις κατά τις οποίες μάχιμες δυνάμεις και το υλικό τους μετακινούνται πάνω από το πεδίο της μάχης με ελικόπτερα, υπό τον έλεγχο του διοικητή των χερσαίων δυνάμεων, για να εμπλακούν στο χερσαίο αγώνα.

Οι Αεροκίνητες Επιχειρήσεις δεν είναι απλές μετακινήσεις στρατιωτών, οπλικών συστημάτων και υλικών με ελικόπτερα και δεν πρέπει να σχεδιάζονται κατ' αυτόν τον τρόπο. Είναι επιχειρήσεις μάχης για τις οποίες απαιτείται λεπτομερής και ακριβής σχεδίαση, καθώς και δυναμική εκτέλεση προκειμένου να δοθεί η δυνατότητα στις φίλιες δυνάμεις να προσβάλλουν τον αντίπαλο, σε τόπο και χρόνο που είναι τρωτός, διανύοντας μεγάλες αποστάσεις και παρακάμπτοντας σοβαρά φυσικά ή τεχνητά εμπόδια.

Στο πλαίσιο του παραπάνω δόγματος κρίνεται σκόπιμο να αναλυθούν νοητικές διαδικασίες, που λαμβάνουν χώρα από αποφασίζοντες κατά την διάρκεια μίας Αεροκίνητης Επιχείρησης.

Ως νοητικές εργασίες λογίζονται πλήθος ικανοτήτων που απαιτούν γνώση, όπως η αντίληψη, η διάγνωση, ο προγραμματισμός, ο συντονισμός και η λήψη αποφάσεων και η παρούσα εργασία θα εστιάσει στο πώς και στο γιατί ο αποφασίζοντας λαμβάνει μια συγκεκριμένη απόφαση κατά την σχεδίαση, συντονισμό και εκτέλεση μίας Αεροκίνητης Επιχείρησης και ποιοι λόγοι τον οδήγησαν στην απόφαση αυτή.

Για την κατανόηση των παραπάνω νοητικών διαδικασιών θα γίνει προσομοίωση πιθανών σεναρίων Αεροκινήτων Επιχειρήσεων και ο αποφασίζων θα εμπλακεί σε ένα Παίγνιο Αποφάσεων. Τα Παίγνια Αποφάσεων, φέρνουν τον ασκούμενο μπροστά σε ένα δίλημμα, κατά προτίμηση μια κατάσταση με υψηλά επίπεδα αβεβαιότητας και κάτω από την πίεση του χρόνου, σκοπεύουν στην παροχή τεχνητών εμπειριών και στην πρακτική εξάσκηση πάνω στην ταχεία λήψη αποφάσεων, όπου ο αποφασίζων επιλέγει μία λύση στο σενάριο που του έχει τεθεί, κάτω από την πίεση του χρόνου και της αβεβαιότητας.

Στη συνέχεια θα γίνει ανάλυση των παραπάνω λύσεων με την μέθοδο τη Εφαρμοσμένης Γνωστικής Ανάλυσης Εργασιών (ACTA – Αpplied Cognitive Task Analysis) και θα εξαχθούν χρήσιμα συμπεράσματα για την επικινδυνότητα της εργασίας και τη κατάρτιση μιας σειράς οδηγιών SOP’s (Standard Operational Procedures)

Γενικότερα, η γνωστική ανάλυση εργασιών (CTA – Cognitive Task Analysis) είναι ένα σύνολο μεθόδων για τον προσδιορισμό των γνωστικών δεξιοτήτων, ή νοητικών απαιτήσεων, που απαιτούνται για να εκτελεστεί μια εργασία. Τα προϊόντα της γνωστικής ανάλυσης εργασιών (CTA – Cognitive Task Analysis) χρησιμοποιούνται ώστε να επικαιροποιούνται και να βελτιώνονται οι εκπαιδευτικές διαδικασίες από τυχών λάθη ή δυσλειτουργίες.

Η Εφαρμοσμένη Γνωστική Ανάλυση Εργασιών (ACTA – Αpplied Cognitive Task Analysis), που παρουσιάστηκε από τους Militello and Hutton (1998), αποτελείται από μεθόδους συνέντευξης που βοηθούν τον ασκούμενο να εξάγει πληροφορίες για τις γνωστικές απαιτήσεις και τις δεξιότητες που απαιτούνται για μια εργασία. Σκοπός της είναι η εξαγωγή χρήσιμων συμπερασμάτων για την επικινδυνότητα της εργασίας και η κατάρτιση μιας σειράς οδηγιών (SOP’s - Standard Operational Procedures) οι οποίες είναι δυνατόν να υλοποιηθούν αποτελεσματικά με μία συγκεκριμένη ή τυποποιημένη διαδικασία που μπορεί να έχει εφαρμογή, προς διευκόλυνση και επιτάχυνση κάποιων ενεργειών και περιορισμό παρερμηνειών ή σφαλμάτων, κατά την εκτέλεση αυτής της εργασίας